Triệu chứng gà bị chướng diều, diều cứng không tiêu, bỏ ăn, sau đó chết là vấn đề phổ biến và gây thiệt hại lớn cho bà con chăn nuôi. Nhiều trường hợp xử lý không đúng nguyên nhân, dùng sai thuốc khiến bệnh không thuyên giảm. Vậy, gà bị chướng diều là bệnh gì? Nguyên nhân và cách xử lý tốt nhất để giảm thiểu tổn thất ra sao? Mời bà con tham khảo hướng dẫn chi tiết từ chuyên gia thú y.
Chướng diều ở gà: Nguyên nhân chính và phác đồ điều trị
Theo các chuyên gia từ đá gà trực tiếp, tình trạng gà đẻ trên 6 tháng tuổi bị chướng diều, cứng diều, bỏ ăn và chết, nhưng khi dùng thuốc tụ huyết trùng không khỏi, cho thấy nguyên nhân không phải là bệnh do vi khuẩn thông thường. Chuyên gia nhận định đây thường là biểu hiện của bệnh Newcastle (Gà Rù), có thể ghép thêm Nấm diều gây ra hiện tượng liệt diều không tiêu.

Nguyên tắc điều trị là tập trung vào Newcastle và kiểm soát Nấm diều:
- Tiêm Vaccine: Phải tiêm lại vaccine Newcastle hệ 1 ngay lập tức. Đây là bước bắt buộc để giải quyết căn nguyên bệnh.
- Thuốc hỗ trợ: Cho gà uống hỗn hợp thuốc tổng hợp liên tục trong 4 ngày đêm:
- Thuốc kháng nấm: FUNGICID Thái (hoặc thuốc kháng nấm tương đương)
- Thuốc bổ trợ: T. COLIVIT + T. CÚM GIA SÚC (Hạ sốt) + SUPER VITAMIN.
- Liều dùng: 1g mỗi loại + 10g đường, pha chung trong 1 lít nước sạch.
Lưu ý: Việc dùng thuốc tụ huyết trùng để trị bệnh do virus và nấm là hoàn toàn không hiệu quả. Điều trị đúng phác đồ trên sẽ thấy kết quả sau khoảng 4 ngày.
Gà ủ rũ, chướng diều, phân trắng xanh, liệt chân
Với gà 45 ngày tuổi có các triệu chứng như ủ rũ, bỏ ăn, phân nhiều nước (trắng và xanh lá), liệt chân, và đã chết 6 con, chuyên gia chẩn đoán đây là bệnh Newcastle ghép với Bệnh Đầu đen (Histomoniasis).

- Tiêm Vaccine Newcastle: Tiêm lại vaccine Newcastle (chủng H1 cho miền Bắc, chủng M1 cho miền Nam).
- Điều trị Đầu đen (Tiêm bắp): Tiêm T. AVIBRASIN (hoặc kháng sinh đặc trị Đầu đen khác) vào bắp thịt:
- Liều lượng: 1ml/3-4kg thể trọng.
- Tần suất: 1 lần/ngày, tiêm đủ 3 ngày (tối thiểu 2 lần/2 ngày).
- Điều trị toàn đàn (Uống): Cho toàn đàn uống hỗn hợp trong 4 ngày đêm:
- Thuốc đặc trị: SUNDEPOT (3ml) + T CÚM GIA SÚC (Hạ sốt) + GIẢI ĐỘC GAN THẬN LÁCH TA + SUPER VITAMIN.
- Liều dùng: 1g mỗi loại, pha chung với 3ml SUNDEPOT trong 1 lít nước.

Gà bị rụng lông: Khắc phục và cải thiện bộ lông
Tin tức tổng hợp của những người theo dõi đá gà đòn cho biết, tình trạng gà 3 tháng tuổi bị rụng lông (không phải đứt lông do mổ nhau) có thể do nhiều yếu tố như vệ sinh kém, thiếu dinh dưỡng hoặc ký sinh trùng máu thể mãn tính. Việc dùng thuốc thông thường như DECOMEX không giải quyết được gốc rễ.
Các bước khắc phục rụng lông
- Cải thiện Vệ sinh: Đảm bảo khu vực chăn nuôi luôn khô ráo, thoáng đãng, đặc biệt trong mùa mưa ẩm ướt. Thường xuyên khử trùng và phát quang bụi rậm.
- Cải thiện Dinh dưỡng (Quan trọng): Gà sắp xuất chuồng cần dinh dưỡng tốt để cải thiện ngoại hình.
- Tăng cường Đạm và Vi lượng: Bổ sung 2g EMBRIO – STIMULAN (tăng cường phát triển lông, da, mỏ) và 2g DOXYVIT THÁI (hoặc Vitamin ADEC) cho 1kg thức ăn.
- Thời gian: Cho ăn liên tục đến trước khi xuất bán 1 tuần để da dẻ mượt mà, bộ lông mọc tốt hơn.
- Điều trị Ký sinh trùng máu: Nếu nghi ngờ thể mãn tính, dùng phác đồ 4 ngày:
- Hỗn hợp thuốc: T CORYZIN + T CÚM GIA SÚC (Hạ sốt) + GIẢI ĐỘC GAN THẬN LÁCH TA + SUPER VITAMIN.
- Liều dùng: 20g mỗi loại/1 tạ gà, cho ăn uống trong ngày.
Lưu ý về điều trị Viêm ruột hoại tử
Đối với bệnh viêm ruột hoại tử, việc sử dụng thuốc thuộc nhóm Quinolon (như ENROFLOXACIN 5%) là không đúng bởi nguyên nhân là vi khuẩn Gram dương, yếm khí, mà nhóm Quinolon không có tác dụng. Hơn nữa, hàm lượng 5% có thể là quá cao.

Thuốc đặc trị hiệu quả: Nên sử dụng các kháng sinh thuộc nhóm Cephalosporin hoặc tương đương có tác dụng tốt với vi khuẩn Gram dương yếm khí, như:
- AMPICILIN
- AMPI-COLI (hoặc phối hợp Amoxicillin/Ampicillin)
- CLOXACILLIN
- AMOXICILLIN
Gà bị đầy hơi chướng diều cấp tính (Nghi ngờ Newcastle cấp)
Đàn gà thương phẩm 6 tháng tuổi bị đi ngoài phân nước trong lẫn xanh, đầy hơi chướng diều, chảy dãi ở mỏ và chết nhanh (100 con/600 con) là các triệu chứng điển hình của Newcastle thể cấp tính.
Chú ý: Bệnh do virus, KHÔNG dùng kháng sinh điều trị (chỉ dùng kháng sinh khi có bội nhiễm). Mục tiêu là giảm thiệt hại.
- Khử trùng: Phun sát trùng chuồng trại liên tục để tiêu diệt mầm bệnh trong môi trường.
- Dùng Kháng thể: Mua và tiêm kháng thể KTG (Kháng Thể Gà) ngay để cung cấp kháng huyết thanh tiêu diệt mầm bệnh.
- Xử lý Vaccine:
- Nếu đàn đã làm vaccine LAZOTA đầy đủ: Tiêm thẳng vaccine Newcastle hệ 1 ngay lập tức.
- Nếu đàn chưa làm LAZOTA hoặc nghi ngờ chưa đủ: Làm LAZOTA liều gấp đôi, sau 14 ngày mới tiêm Newcastle hệ 1.
- Hỗ trợ triệu chứng: Chỉ cho gà uống nước đường Glucose, kết hợp với T CÚM GIA SÚC (Hạ sốt), Điện giải và Vitamin B Complex. Biện pháp này giúp giảm tỷ lệ chết chứ không thể điều trị khỏi 100% khi bệnh đã nặng.
Phân biệt gà ủ rũ chướng diều và bệnh ghép phức tạp
Gà 2 tháng tuổi đi ngoài phân trắng, chướng diều, ăn kém, rù gà, mổ khám thấy tim vàng đục (bao dịch thẩm xuất màu vàng đục) là dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng. Các bệnh có thể gây phân trắng bao gồm Cúm (Influenza), Giai đoạn cuối của Đầu đen, Viêm phế quản thể thận (IB thể thận) hoặc Bệnh Gút (nhiễm độc muối).

- Vaccine Tổng hợp: Tiêm lại 2 loại vaccine: Cúm H5N1 RE6 và Newcastle H1. Đồng thời, cho uống vaccine IB thể thận (như IB 88 hoặc IB 4/91).
- Thuốc hỗ trợ: Dùng hỗn hợp uống liên tục 4 ngày đêm:
- SULDAPOT (2ml) + K LION (viên người 500mg, dùng 1 viên) + TA ADE-C (1g) + SUPER VITAMIN (1g).
- Pha chung: Hỗn hợp trên pha chung với 15g đường trong 1 lít nước.
Phác đồ này giúp chống đỡ nếu là Cúm, hoặc điều trị khỏi nếu là Newcastle ghép Đầu đen. Nếu trước đó chưa tiêm Cúm, tiên lượng rất xấu và cần báo cơ quan thú y xét nghiệm mẫu gấp.
Tóm tắt dấu hiệu chướng diều đơn giản
- Chướng diều, xù lông, khô chân: Thường là dấu hiệu của:
- Nấm diều: Do thức ăn/nước uống bẩn. Điều trị bằng SUNFAT ĐỒNG 0.1% hoặc NITATIN trộn vào thức ăn.
- Sinh hơi ở diều (ghép Newcastle): Cho uống NƯỚC TỎI và điều trị theo hướng bệnh Newcastle.
Lời khuyên cuối cùng: Xác định bệnh chính xác thông qua triệu chứng lâm sàng và mổ khám bệnh tích là bước quan trọng nhất để áp dụng phác đồ điều trị hiệu quả. Luôn chuẩn bị kiến thức và các loại vaccine cần thiết để phòng bệnh tốt nhất.
Trên đây là những hướng dẫn xử lý gà bị chướng diều mà bạn có thể tham khảo. Cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi!

