Trong thế giới bóng đá, thuật ngữ Hooligan thường được nhắc đến để chỉ những người hâm mộ quá khích, có hành vi bạo lực hoặc gây rối tại các trận đấu. Hooligan không chỉ là một hiện tượng thể thao mà còn là một vấn đề xã hội, ảnh hưởng đến hình ảnh của bóng đá trên toàn cầu. Từ những vụ bạo lực tại các sân vận động ở Anh vào thế kỷ 20 đến các sự cố hiện đại, Hooligan đã trở thành một phần không thể tách rời trong lịch sử bóng đá. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu Hooligan là gì, nguồn gốc, đặc điểm, tác động, và cách hiện tượng này được kiểm soát, bao gồm cả bối cảnh tại Việt Nam.
Hooligan là gì?
Hooligan hay Hu-li-gân là những hành vi tiêu cực, chẳng hạn như thể hiện thái độ Hooligan, phá hoại và thậm chí là tấn công người khác. Trong lịch sử bóng đá thế giới, đã có không ít trường hợp cổ động viên quá khích trong trận đấu, ném đá, pháo sáng xuống sân hoặc đánh nhau với người khác. Đây có thể được xem là vấn nạn cần được ngăn chặn, nếu không sẽ ảnh hưởng đến hình ảnh của môn thể thao vua.
Vậy, mức độ tiêu cực của chủ nghĩa Hooligan là gì ? Xung đột và bất đồng dẫn đến hành vi xấu có thể nảy sinh từ mâu thuẫn giữa một vài cá nhân hoặc nhóm chỉ bằng vài cử chỉ đơn giản. Tuy nhiên, nó nhanh chóng lan sang những người khác, tạo nên làn sóng phản đối và chống đối mạnh mẽ. Hậu quả của việc này không chỉ là thiệt hại về vật chất và tinh thần mà còn là tổn thất vô cùng nghiêm trọng về tính mạng.
Đặc điểm của Hooligan
- Tính tổ chức: Các nhóm Hooligan thường hoạt động như một tổ chức, với lãnh đạo, kế hoạch, và thậm chí là “đồng phục” (như áo khoác đặc trưng hoặc khăn quàng).
- Bạo lực có mục tiêu: Hooligan thường nhắm vào fan đối phương, đặc biệt trong các trận derby như Manchester United vs. Manchester City hoặc Arsenal vs. Tottenham.
- Tinh thần trung thành: Dù gây bạo lực, Hooligan thường tự coi mình là những người hâm mộ “trung thành nhất”, sẵn sàng bảo vệ danh dự của đội bóng.
- Văn hóa khán đài: Hooligan thường chiếm lĩnh các khu vực khán đài đứng (terraces) để tạo bầu không khí cuồng nhiệt, nhưng cũng dễ dẫn đến xung đột.
Chủ nghĩa Hooligan trong bóng đá phát triển như thế nào?
Hooliganism không chỉ xuất hiện trong 1-2 ngày mà đã phát triển từ rất lâu, từ nửa cuối những năm 60 của thế kỷ 20. Ban đầu, hành vi lệch lạc chỉ xuất hiện ở một vài giải đấu nhỏ, nhưng đã trở thành “xu hướng” ở nhiều quốc gia khác nhau.
Thời gian xuất hiện
Theo thông tin từ K9win cho biết: Vương quốc Anh là nơi khởi nguồn của các hoạt động hooligan đầu tiên. Ngay từ những năm 1960, các nhóm cổ động viên trẻ hung hăng đã bắt đầu tụ tập gây rối và đánh nhau trong và sau các trận đấu. Tuy nhiên, những hành vi này không dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như thiệt hại về tài sản và con người.
Hooligan vào những năm 1980
Vào những năm 1980, sân vận động trở thành nơi người hâm mộ các câu lạc bộ khác nhau tranh giành quyền lực. Tuy nhiên, khái niệm hooligan vẫn chưa rõ ràng vào thời điểm đó. Ban tổ chức đã đưa ra một số biện pháp hoặc quy định để kiểm soát và thắt chặt an ninh nhằm nhanh chóng xoa dịu làn sóng phẫn nộ của khán giả.
Đó cũng là thời điểm bóng đá Anh chứng kiến sự trỗi dậy của những băng nhóm Hooligan táo tợn, thường xuyên gây ra bạo lực không chỉ trên sân cỏ mà còn trong cuộc sống thường nhật. Chúng hung hãn đến mức sẵn sàng tấn công người vô tội, trọng tài, cầu thủ ghi bàn của đối phương, dẫn đến thảm kịch Heysel năm 1985. Trận chung kết Champions League giữa Liverpool và Juventus tại Brussels đã chứng kiến hơn 600 người thiệt mạng và bị thương.
Chủ nghĩa Hooligan có dấu hiệu suy giảm trong thế kỷ 21
Trước những thiệt hại nghiêm trọng do nạn Hooligan gây ra, chính quyền và ban tổ chức giải đấu đã có những hành động quyết liệt với những hình phạt rất nghiêm khắc. Những người tham gia bạo loạn và biểu tình quá mức phải được bồi thường thiệt hại, thậm chí bị kết án tù. Các đội bóng để xảy ra tình trạng trên cũng sẽ bị xử phạt nghiêm khắc. Điều này đã góp phần giảm thiểu bạo lực trên sân cỏ và khôi phục lại sự bình yên vốn có trong bóng đá.
Tác động của Hooligan đến bóng đá
Tác động tiêu cực
- Hình ảnh bóng đá: Hooligan làm xấu đi hình ảnh của bóng đá, khiến nhiều người xem đây là môn thể thao nguy hiểm.
- Thiệt hại kinh tế: Các vụ bạo lực gây thiệt hại tài sản công cộng, tăng chi phí an ninh, và làm giảm lượng khán giả đến sân.
- Hậu quả pháp lý: Nhiều Hooligan bị bắt giữ, cấm đến sân vận động, hoặc phải đối mặt với án tù. Các CLB cũng bị phạt tiền hoặc thi đấu trên sân không khán giả.
Tác động tích cực
Những người quan tâm K9 win chia sẻ: Dù chủ yếu mang ý nghĩa tiêu cực, văn hóa Hooligan cũng góp phần tạo nên bầu không khí cuồng nhiệt tại các sân vận động. Các bài hát, biểu ngữ, và sự cổ vũ của các nhóm ultras (một dạng Hooligan nhẹ nhàng hơn) đã trở thành biểu tượng của bóng đá, như “You’ll Never Walk Alone” của Liverpool.
Hậu quả của Hooligan là gì?
Tác động của chủ nghĩa Hooligan không chỉ ảnh hưởng đến bóng đá mà còn nhiều vấn đề xã hội khác, có thể tóm tắt như sau:
Gây ra sự bất ổn và rối loạn
Tình trạng vô gia cư gây ra nhiều tranh cãi, xô xát và xung đột lẫn nhau, đe dọa trực tiếp đến an ninh trật tự. Đối tượng chịu ảnh hưởng của hành vi tiêu cực này rất rộng, chẳng hạn như người hâm mộ, cầu thủ, trọng tài, người dân, tài sản xung quanh, v.v. Nếu nó được tổ chức trên quy mô lớn, việc “chấm dứt tình trạng hỗn loạn” sẽ rất khó khăn và tốn thời gian.
Mất đi hình ảnh tốt đẹp trong bóng đá
Nếu hiểu rõ khái niệm Hooliganism , bạn sẽ thấy rõ mức độ nghiêm trọng của nó đối với ông vua thể thao. Thay vì ghi nhớ những khoảnh khắc kịch tính, sôi động trên sân cỏ, khán giả chỉ cảm nhận được sự bạo lực và lối chơi thiếu công bằng trong bóng đá. Những giải đấu nào không kiểm soát tốt vấn đề này sẽ khó nhận được sự hỗ trợ tài chính từ nhà tài trợ hoặc duy trì được sự cuồng nhiệt của người hâm mộ.
Tác động cộng đồng
Hooligan có thể trở thành cầu nối kết nối những người có cùng suy nghĩ và hành động cực đoan, tạo nên một cộng đồng tiêu cực lớn. Nếu chúng bùng nổ với những hành vi lệch lạc, sẽ biến sân vận động hay đường phố thành những “hố lửa” bạo loạn nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến cuộc sống bình yên cũng như tính mạng con người.
Vậy nên, qua bài viết hôm nay, chúng ta đã hiểu rõ hơn về khái niệm Hooligan là gì. Hy vọng người hâm mộ bóng đá sẽ luôn cảnh giác, phân biệt giữa lối chơi đẹp và bạo lực để không tham gia vào những hành động, cuộc ẩu đả gây ảnh hưởng đến bản thân và cộng đồng.
