So với xe số tự động, xe số sàn được đánh giá là khó điều khiển hơn vì đòi hỏi người dùng phải thực hiện nhiều thao tác cùng lúc. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho tài xế những thông tin cần thiết về xe số sàn và cách lái xe đúng cách để đạt được những chuyến đi tốt nhất.
Xe số sàn là gì?
Xe số tay, còn được gọi là hộp số sàn (MT), là loại xe có năm hoặc sáu tốc độ được thực hiện bằng cách nhấn bàn đạp ly hợp và thao tác cần số. Vì vậy, không giống như hộp số tự động, ô tô số sàn cần có sự điều khiển của con người để chuyển số.
Chức năng ly hợp – phanh – ga cho xe có hộp số tay
Khu vực ghế lái của xe số sàn sẽ bao gồm 3 bàn đạp được sắp xếp theo thứ tự từ trái sang phải: bàn đạp ly hợp – bàn đạp phanh – bàn đạp ga.
- Bàn đạp ly hợp (còn gọi là bàn đạp ly hợp): Là bàn đạp điều khiển sự kết nối giữa động cơ và hộp số.
- Bàn đạp phanh: là bàn đạp điều khiển hệ thống phanh của xe
- Chân ga: Là bàn đạp dùng để điều khiển tốc độ của xe
Ý nghĩa các ký hiệu trên cần số xe ô tô số sàn
Về cơ bản, ô tô sử dụng hộp số sàn sử dụng các ký hiệu sau:
- Ký hiệu số 1, 2, 3, 4, 5, 6: số lũy tiến
- Ký hiệu R (Đảo ngược): Số đảo ngược
- Ký hiệu số 0 hoặc N (trung tính): số trung gian
Cách vào hộp số sàn ô tô nhanh chóng và đúng kỹ thuật
Khác với các xe sử dụng hộp số tự động, ký hiệu của các xe sử dụng hộp số sàn sẽ được in trực tiếp trên tay cần số với sơ đồ hình chữ H đặc trưng. Nếu muốn sử dụng xe, tài xế phải làm theo các bước sau
- Bước 1: Nhấn ly hợp
- Bước 2: Nhập tốc độ
Có sự khác biệt giữa các dòng xe (cơ bản, mới, cao cấp) khi sang số. Như sau:
| Dòng xe cơ bản | Dòng xe mới | Dòng xe cao cấp |
| Số 1 : Kéo cần số sang trái rồi đẩy lên
Số 2 : Di chuyển cần gạt hết sang bên trái và đẩy xuống Số 3 : Đẩy cần số về giữa rồi đẩy lên Số 4 : Đẩy cần số về giữa rồi trượt xuống Số 5 : Di chuyển cần gạt sang phải và đẩy lên Đảo ngược : Kéo cần gạt hết cỡ về bên phải và đẩy xuống Số N : Cần số được đặt ở vị trí nằm ngang ở giữa để người điều khiển phương tiện có thể di chuyển sang trái hoặc sang phải. |
Số 1 : Gạt cần số sang bên trái và đẩy lên trên
Số 2 : Di chuyển cần số sang ngoài cùng bên trái và trượt xuống Số 3 : Di chuyển cần gạt gần cuối bên trái rồi đẩy lên Số 4 : Di chuyển cần gạt gần cuối bên trái rồi đẩy xuống Số 5 : Kéo cần gạt gần hết về bên phải rồi đẩy lên Số 6 : Kéo cần số sang bên phải rồi đẩy xuống Đảo ngược : Kéo cần gạt hết cỡ sang bên phải và đẩy xuống. Sẽ có trường hợp người lái cần nhấn cần để chuyển số lùi hoặc kéo vòng tròn trên thân cần số lên trên. Số trung lập N (Netral) : Cần số đặt ở giữa như trên mẫu xe cơ sở |
Số 1 : Di chuyển cần gạt về gần đầu bên trái và đẩy lên trên
Số 2 : Di chuyển cần số sang đầu bên trái rồi đẩy xuống Số 3 : Kéo cần số về đầu bên phải rồi đẩy lên trên. Số 4 : Kéo cần số về phía bên phải rồi đẩy xuống Số 5 : Di chuyển cần gạt về phía bên phải và tiếp tục đẩy lên Số 6 : Di chuyển cần gạt sang đầu bên phải và tiếp tục nhấn xuống. Ngoài ra, người lái cũng có thể nhấn cần số để chuyển số lùi hoặc kéo vòng tròn trên thân cần số hướng lên trên. Đảo ngược : Kéo cần gạt sang bên trái và đẩy lên. Số trung lập N (Netral) : Cần số đặt ở giữa như trên mẫu xe cơ sở |
Bước 3: Nhả côn nhẹ nhàng và nhấn ga nhẹ nhàng
Hướng dẫn cách lái xe số sàn với 15 bước cơ bản
Bước 1: Ngồi vào ghế lái và thắt dây an toàn đúng cách
Bước 2: Tìm hiểu nguyên lý hoạt động của ly hợp/ly hợp
Bước 3: Điều chỉnh ghế về vị trí thích hợp
Bước 4: Nhấn và giữ bàn đạp ly hợp sát sàn nhà
Bước 5: Đưa cần số về vị trí chính giữa
Bước 6: Giữ ly hợp và khởi động xe
Bước 7: Sau khi xe đã khởi động, bạn có thể nhả côn đồng thời giữ cần số ở vị trí giữa
Bước 8: Tiếp tục đạp côn và chuyển cần số về số 1
Bước 9: Nhả phanh tay và nhả côn nhẹ nhàng bằng kỹ thuật lái xe phù hợp để xe di chuyển về phía trước.
Bước 10: Nhả côn và nhấn nhẹ chân ga
Bước 11: Đạp côn, chuyển cần số về số 2 khi vòng tua máy từ 2500 đến 3000 vòng/phút
Bước 12: Nhả ly hợp và nhấn bàn đạp ga
Bước 13: Lặp lại việc nhấn ga và nhả ly hợp
Bước 14: Nhả chân ga, nhấn phanh và nhấn côn nếu muốn xe dừng lại
Bước 15: Khi đã nắm vững các bước trên, việc lái xe số sàn không còn là việc khó khăn nữa
Hướng dẫn đậu xe số sàn
Để đỗ xe số tay an toàn, người điều khiển phương tiện nên tuân thủ các kỹ thuật lái xe sau:
- Bước 1: Chuyển chân phải từ chân ga sang chân phanh để xe giảm tốc độ dần dần.
- Bước 2: Khi xe sắp dừng lại, bạn dùng chân trái nhấn côn để tránh trường hợp xe bị rung lắc hoặc dừng lại đột ngột.
- Bước 3: Khi xe đã dừng hẳn, chuyển cần số về N sau đó kéo phanh tay và tắt máy xe.
Bên cạnh việc đỗ xe thông thường, địa hình Việt Nam có 3/4 là đồi núi cũng yêu cầu người lái xe phải dừng, đỗ xe trên sườn dốc. Phương pháp được nhiều người lựa chọn sử dụng trong tình huống này đó là dùng một vật cứng như tảng đá hoặc khúc gỗ để chặn vô lăng.
Đỗ xe hướng lên dốc trên vỉa hè
Người lái xe nên đỗ xe cách lề đường 20-30 cm, quay vô lăng sang trái rồi từ từ lùi lại để bánh trước bên phải chạm vào lề đường và không cần đưa vô lăng về vị trí ban đầu. Sau đó kéo phanh tay, tắt máy và về số P hoặc 1.
Đỗ xe hướng lên dốc trên đường không có vỉa hè
Điểm khác biệt lớn nhất giữa kỹ thuật lái xe này và đỗ xe trên vỉa hè là người lái sẽ điều khiển xe sang bên phải chứ không phải bên trái. Trong trường hợp bị trượt bánh, xe sẽ lùi lại để tránh va chạm với người và phương tiện trên đường.
Đỗ xe hướng xuống dốc
Người lái xe nên quay hết tay lái sang bên phải, chặn vô lăng bằng mép cao hoặc đỗ xe ở nơi cách xa mặt đường. Đối với xe được trang bị hộp số sàn, khi sử dụng phanh tay của xe phải về số lùi thay vì sử dụng số 1 như khi đỗ xe lên dốc.
Hướng dẫn cách lùi xe hộp số tay
Xe số tay đòi hỏi người lái phải có sự phối hợp nhịp nhàng giữa côn, số và ga. Vì vậy, để lùi xe số sàn một cách an toàn, bạn phải thực hiện theo thứ tự các bước sau:
- Bước 1: Dừng xe và bật đèn tín hiệu
Trước khi chuẩn bị lùi xe, bạn phải dừng xe hoàn toàn bằng cách nhấn chân phanh và bật đèn tín hiệu để cảnh báo các phương tiện khác trên đường, tránh gây ra những tai nạn không đáng có.
- Bước 2: Đặt ngược lại
Người lái lùi xe bằng cách nhấn ly hợp và bàn đạp phanh rồi kéo cần số về vị trí R, sau đó bắt đầu nhấn ga.
- Bước 3: Quan sát
Gương chiếu hậu nên được điều chỉnh ở vị trí thích hợp để có tầm nhìn rộng nhất. Ngoài ra, người lái xe cũng cần chú ý đến điểm mù ở các vị trí như phía trước bên trái và bên phải xe, giữa xe phía trước, lốp sau bên trái và bên phải và phía sau xe.
Để người lái xe có những nhận định khách quan hơn, xe cần được trang bị camera lùi để dễ quan sát và hệ thống RCTA cảnh báo phương tiện cắt ngang phía sau.
- Bước 4: Điều khiển vô lăng đi đúng hướng
“Trái phải, phải là trái” là quy tắc mà người cầm vô lăng phải ghi nhớ và tuân thủ trong quá trình lùi xe. Cụ thể, muốn xe di chuyển sang trái thì người lái xe phải quay vô lăng sang bên phải và ngược lại, quay vô lăng sang phải để di chuyển xe lùi về bên trái. Nếu muốn lùi thẳng, người lái chỉ cần giữ vô lăng ở vị trí ổn định.
- Bước 5: Lái xe chậm
Cách lùi xe ô tô số sàn yêu cầu người lái phải sử dụng số lùi – số mạnh nhất trong hộp số. Vì vậy, trong quá trình di chuyển, người lái xe phải lái xe thật chậm để xe có thể di chuyển đúng hướng cũng như tránh những tình huống bất ngờ có thể phát sinh.
*Lưu ý: Trong quá trình lùi xe, người lái xe phải giữ chân trên bàn đạp phanh đề phòng gặp chướng ngại vật, sự cố có thể gây hoảng sợ/mất bình tĩnh và nhấn nhầm chân ga.
Trên đây là những thông tin quan trọng bạn cần biết để vận hành xe số sàn. Khách hàng quan tâm có thể đăng ký lái thử để có cơ hội trải nghiệm xe Toyota với nhiều tính năng thiết thực và hiện đại.
